نكاتي در مورد ظروف
|
ظروفي كه گاه ظرف واقع شوند و گاهي نقشهايي ديگر بگيرند ظروف متصرف هستند: يوم ، غد ، ليل ، نهار، صباح ، شهرَ . |
|
أرجَعْ غداً ، غدا : ظرف زمان و منصوب |
|
يقتربُ الغُد ، الغذُ : فاعل و مرفوع |
|
أُحبّ غَدَك ، غَدَ : مفعول به و منصوب |
|
ظروفي كه همواره قيد زمان و مكان واقع مي شوند و نقش ديگري در جمله نمي گيرند ظروف غيرمتصرف هستند اين ظروف مبني هستند و عبارتند از : |
|
ظروف مكان مبني :«حيثُ ، لدن ،لدي، أينَ، هنا ، عندَ ،أمامَ ، خلفَ ، تحتَ ، فوقَ ، قبل و بعد» اين ظروف محلاً منصوب هستند. |
|
ظروف زمان مبني:« إذ ، إذا، منذُ ، مُذ ، قطُّ ، لمّا ، أيّان ، متي ، الآن » اين ظروف محلاً منصوب هستند. |
در زبان فارسي بعضي جمله ها بدون قيد زمان و مكان معني
و مفهوم واضحي ندارند.
معادل قيد زمان و مكان زبان فارسي ،
ظرف زمان و ظرف مكان در زبان عربي است، به مجموعه ظرف ها مفعول فيه
گفته مي شود.
ظرف زمان : الانَ – اليومَ – صباح – قبل –
ليل
غِد – اَمْسِ – صباح بَعد –
نهار
ظرف مكان : فوق امام َ – بين –
قرب
تحت – وراء َ – عندَ – جنبَ
نكته :
ظرف ها معناي حرف جرّ «في» را به همراه دارند. لذا به آنها مفعول فيه
مي گويند. جلسْتُ تحتَ الشجرة : در زير درخت
نشستم.
اعراب مفعول فيه منصوب است. اما اگر با حرف
جر في به كار رود ديگر مفعول فيه نيست بلكه مجرور به حرف جر
است.
مثال :
«اليومَ أكمَلْتُ لكم
دينَكُم ».
« الجنّة تَحتَ أقدامِ الامهاتِ
قرأتُ كتاباً ليلاً .
سافَرْنا يومَ
الجمعة .
با حرف جرّ «في» به كار رود ديگر مفعول فيه نيست و
مجرور به حرف جّر است
قرأتُ كتاباً في
اللّيلِ
سافرنا في يومِ الجمعةِ